10-iyunda kimlar tug’ilgan va u kunda qanday voqealar sodir bo’lgan?
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon hunarmandchilik kuni.
🌏 Butunjahon qo‘g‘irchoqlar kuni.
🌏 Xalqaro geraldika kuni.
🌏 Xalqaro yosh burgutlar kuni.
🌏 Sharikli ruchkaning tug’ilgan kuni.
🌍 Butunjahon Art Nouveau kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇭🇹 Gaiti – Bolalar kuni.
🇺🇸 AQSh ‐ Ninachi kuni.
🇲🇩 Moldova ‐ Chegara politsiyasi kuni.
🇮🇹 Italiya ‐ Dengiz kuchlari kuni.
🇪🇭 Iordaniya – Armiya kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya ‐ Qirolning rasmiy tug‘ilgan kuni.
🇨🇬 Kongo – Yarashuv kuni.
🇬🇫 Gviana – Qullik bekor qilingan kun.
🇵🇹 Portugaliya – Potugaliya kuni.
🇹🇻 Tuvalu ‐ Qirolning rasmiy tug‘ilgan kuni.
👉 VOQEALAR:
– 1596 – Barents Ayiq orolini kashf etdi.
– 1610 – Manxetten oroliga birinchi gollandiyalik ko’chmanchilar kelishdi.
– 1652 – Jon Xalll Amerikada birinchi zarbxona ochdi.
– 1692 – Salemda birinchi “jodugarlar” osildi.
– 1786 – Amerikada7 muzqaymoq ommaviy ravishda sotila boshlandi.
– 1829 – „Oksford-Kembrij“ qayiqlar yoʻnalishi suvga tushirildi.
– 1836 – Fransuz fizigi, matematgi va ximigi bo’lgan Andre Amper vafot etdi.
– 1846 – Shotlandiyalik Robert Tompson pnevmatik shinalarga patent oldi.
– 1858 – Hujayra yadrosini kashf etgan Britan botaniki Robert Braun vafot etdi.
– 1871 – Amerika harbiylarining Koreyaga kelib tushishi.
– 1886 – shifokorlar tomonidan Bavariya qiroli Lyudvig II aqldan ozgan deb eʼlon qilindi.
– 1909 – birinchi “S.O.S.” signali Slavoniya deb ataladigan ingliz kemasidan olingan.
– 1916 – Usmoniy hukmronligi ostida Makka shahri arab isyoni paytida arablarning qo’llariga o‘tdi.
– 1930 – Turkiya va Gretsiya o’rtasida “Aholi almashish” bitimi imzolandi.
– 1936 – Moskvada «Союзмультфильм» studiyasiga asos solindi.
– 1940 – Italiya ikkinchi jahon urushida Germaniya tarafiga qo’shildi.
– 1943 – AQShda Lasko Biro sharikli ruchkalarga patent oldi.
– 1946 – Italiya Respublika deb e’lon qilindi.
– 1967 – Isroil G’azo sohili, Jo‘lan tepaligini, Sharqiy Quddusni, G’arbiy sohilni va Sinay yarim orolini bosib oldi.
– 1967 – Yaqin Sharqdagi Olti kunlik urush tugadi.
– 1992 – O’zbekiston Lyuksemburg va Norvegiya davlatlari bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi.
– 1998 – Ostona shahri Qozog’istonning yangi poytaxti deb e’lon qilindi.
– 1999 – Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti ta’sis etildi.
– 2016 – Fransiyada 15-Yevropa chempionatiga start berildi.
– 2021 – Xalqasimon quyosh tutilishi.
👉 TAVALLUDLAR:
– 940 – Abulvafo Muhammad ibn Muhammad ibn Yahyo ibn Ismoil ibn Al-Abbos Al-Buzjoniy (998) – falakiyotchi, riyoziyotchi olim. Falakiyot, handasa, hisobga oid risolalar yaratgan va bu sohalarda yangi ilmiy masalalarni ilgari surgan.
-1746 – Antuan Kanten Fukye de Tenvil (1795) – Buyuk fransuz inqilobi arboblaridan biri, Inqilobiy tribunalning jamiyat qoralovchisi.
– 1819 – Jan Dezire Gyustav (1877) – fransuz rassomi.
– 1827 – Adolf Varmund (1913) – avstriyalik va nemis sharqshunosi, pedagog.
– 1832 – Nikolaus Avgust Otto (1891) – nemis muhandisi, 4 taktli ichki yonuv dvigatelini yaratgan.
– 1848 – Iogann Karl Ferdinand (1899) – nemis ximik-organigi.
– 1880 – Andre Deren (1954) – fransuz rassomi va grafigi, teatr dekoratori, keramikachi haykaltarosh.
– 1895 – Immanuil Velikovskiy (1979) – kelib chiqishi rossiyalik bo‘lgan amerika fizigi va tarixchisi.
– 1911 – Terens Rettigen (1977) – ingliz yozuvchisi, ssenariynavis.
– 1915 – Sol Bellou (2005) – amerikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1976).
– 1920 ‐ Said Ahmad(2007) – O‘zbekiston xalq yozuvchisi, O‘zbekiston Qahramoni
– 1921 – Shahzoda Filipp – Edinburg gersogi, Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II ning turmush o‘rtog‘i.
– 1929 – Fozilov Nosir (2018) – yozuvchi, tarjimon, O‘zbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1990).
– 1929 – Lyudmila Zikina (2009) – rus xonandasi, Rossiya (1968), Oʻzbekiston (1980) xalq artisti, Mehnat Qahramoni (1987),.
– 1941 – Aida Vedisheva – estrada qo‘shiqchisi, sovet kinofilm va multfilmlaridagi mashhur qo‘shiqlar ijrochisi.
– 1956 – Roland Paksas – litvalik siyosiy arbob, Litva Respublikasi prezidenti (2003-2004).
– 1965 – Elizabet Djeyn Xerli – ingliz aktrisasi va modeli.
– 1982 – Tara Kristen Lipinski – Amerikalik figurali uchuvchi, jahon(1997) va Olimpiya(1998) chempioni.
– 1983 – MakSim (haqiqiy ismi Marina Abrosimova) – rus qo’shiqchisi.
– 1992 – Keyt Apton – amerikalik aktrisa va model.