6-mayda kimlar tug’ilgan va u kunda qanday voqealar sodir bo’lgan?
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Xalqaro dietasiz kun.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇬🇧 Buyuk Britaniya – Toj kiyish kuni.
🇵🇹 Portugaliya – Milliy Azulexo kuni.
🇺🇦 Ukraina – Piyoda qo‘shinlar kuni.
🇺🇸 AQSh – Hamshiralar kuni.
🇦🇺 Avstraliya – Mehnat kuni.
🇱🇧 Livan, 🇸🇾 Suriya – Shahidlar kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya, 🇩🇲 Dominika, 🇦🇬 Antigua va Barbuda – Mehnat kuni.
🇧🇬 Bolgariya – Armiya kuni.
🇹🇯 Tojikiston – Davlat sirlarini himoya qilish sohasi xodimlari kuni.
👉 VOQEALAR:
– 1312 – Vena sobori Rim papasining salib yurishini e’lon qilish niyatini ma’qulladi.
– 1527 – Uzoq vaqtdan beri ish haqi olishmaganligi sababli qo’zg’olon ko’targan nemis landsknextlari Rimga bostirib kirishdi va talon-taroj qilishdi. Papa Klement VII qochishga muvaffaq bo’ldi.
– 1626 – Gollandiyalik mustamlakachi Piter Minuit Manxettenni hindlardan 25 dollarlik bir hovuch taqinchoqlar evaziga sotib oldi.
– 1686 – Rossiya va Rech-Pospolita o’rtasida “Abadiy tinchlik” sulhi tuzildi.
– 1715 – Rossiyaning birinchi harbiy-jinoyat va jinoyat-protsessual kodeksi – Harbiy Artikul nashr etildi.
– 1757 – Praga jangi.
– 1840 – Birinchi rasmiy pochta markalari muomalaga chiqarildi.
– 1833 – AQShda birinchi po’lat omoch (plug) ishlab chiqarildi.
– 1835 – Amerikada “The New York Herald” gazetasining birinchi soni nashr etildi.
– 1861 – Arkanzas Qo’shma Shtatlardan ajralib chiqqan 9-shtat bo’ldi.
– 1872 – Angliya Kubogi ta’sis etildi.
– 1889 – Parijda Butunjahon ko’rgazmasi ochildi. 6-noyabrgacha davom etdi.
– 1908 – Aka-uka Raytlar uch yillik tanaffusdan keyin parvozni davom ettirdilar.
– 1910 – Georg V Buyuk Britaniya va Irlandiya Birlashgan Qirolligi va Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligining qiroli bo’ldi.
– 1914 – Britaniya parlamentida Lordlar palatasi ayollarga teng ovoz berish huquqini beruvchi qonun loyihasini rad etdi.
– 1937 – Nyu Yorkda „Gindenburg“ dirijabli halokati.
– 1940 – Norvegiyaning oltin zahiralari Angliyaga yetib keldi. U bilan birga qirol oilasi va mamlakat hukumati a’zolari evakuatsiya qilindi.
– 1953 – Filadelfiyalik jarroh Jon Gibbon birinchi marta ochiq yurak jarrohligi paytida sun’iy qon haydash apparatini (“sun’iy yurak-o’pka”) muvaffaqiyatli qo’lladi.
– 1955 – Buyuk Britaniya Argentina va Chili bilan Folklend orollariga egalik qilish bo’yicha kelishmovchilikni hal qilish uchun Xalqaro sudga murojaat qildi.
– 1968 – Fransiya hukumati Parijdagi ko’cha janglari sababli Parij universitetini yopdi.
– 1974 – Villi Brandt Germaniya federal kansleri lavozimidan iste’foga chiqdi.
– 1991 – Arxitektura va qurulish instituti tashkil topdi.
– 1992 – O‘zbekiston Respublikasi hamda Tailand Qirolligi o‘rtasida o‘zaro diplomatik munosabatlar o‘rnatildi.
– 1993 – O‘zbekiston Respublikasi Oliy kengashi sessiyasida “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi to‘g‘risida”gi, “O‘zbekiston Respublikasi pul tizimi to‘g‘risida”gi Qonunlari qabul qilindi.
– 1994 – Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II va Fransiya prezidenti Fransua Mitteran La-Mansh bo‘g‘ozi ostidagi tunnelni tantanali ravishda ochdilar.
– 1998 – Qozog‘istonning yangi poytaxti Akmola nomi Astanaga o‘zgartirildi.
– 2001 – Rim papasi Ioann Pavel II Umaviylar masjidiga keldi.
– 2002 – Kosmik texnologiyalarni ishlab chiqaruvchi SpaceX amerika kompaniyasiga asos solindi.
– 2012 – Rossiyada “Millionlar marshi” bo’lib o’tdi va bu “Botqoqlik ishi” («Болотное дело») ga olib keldi.
– 2023 – Buyuk Britaniya qiroli Charlz III ning toj kiyish marosimi.
👉 TAVALLUDLAR:
– 973 – Genrix II Avliyo (1024) – nemis qiroli (1002-1024), Muqaddas Rim imperiyasi imperatori (1014-yildan).
– 1758 – Maksimilian Robespier (1794) – Fransuz inqilobi yetakchisi.
– 1856 – Piri Robert Edvin (1920) – Arktikani o’rgangan amerikalik tadqiqotchi, admiral (1911).
– 1856 – Zigmund Freyd (1939) – avstriyalik nevrolog va ruhshunos, psixotahlilga asos solgan.
– 1868 – Gaston Leru (1927) – fransuz yozuvchisi (“Opera xayoloti” romani va boshqalar), jurnalist, detektiv ustasi.
– 1870 – Amadeo Giannini (1949) – amerikalik bankir, “Bank of America” asoschisi.
– 1871 – Viktor Grignard (1935) – fransuz organik kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1912).
– 1906 – Andre Veyl (1998) – fransiyalik matematik.
– 1904 – Martinson Xarri (1978) – shvetsiya shoiri, Nobel mukofoti sohibi (1974).
– 1907 – Nikolay Gastello (1941) – Sovet harbiy uchuvchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni (vafotidan keyin).
– 1910 – Rasul Rizo (1981) – Ozarbayjon xalq shoiri (1960).
– 1923 – Vladimir Etush – rus teatr va kino aktyori, “Kavkaz asirasi”, “Ivan Vasilevich o‘z kasbini o‘zgartiradi”, “Soya” kabi filmlarda turli rollarni ijro etgan.
– 1944 – Farhod Jahongirov – Tibbiyot fanlari doktori.
– 1953 – Toni Bler – Buyuk Britaniya Bosh vaziri (1997-2007).
– 1960 – Ann Pariyo – fransuz aktrisasi.
– 1961 – Jorj Kluni – amerikalik aktyor, rejissyor, ssenariynavis, prodyuser.
– 1978 – Toni Estange – fransuz slalom kanoechisi, uch karra Olimpiya chempioni (2000, 2004, 2012), 5 karra jahon chempioni, XOQ a’zosi.
– 1983 – Daniel Alves – taniqli braziliyalik futbolchi, “Barselona” klubi a’zosi.
– 1988 – Stanislav Andreyev – “Paxtakor” futbol jamoasi a’zosi.
– 1981 – Botir Qodirov – taniqli o‘zbek estradasi xonandasi.
– 1993 – Naomi Skott – ingliz kino va televideniye aktrisasi, qo’shiqchi va musiqachi.
– 2019 – Archi Xarrison Mountbatten-Vindzor – shahzoda Garrining to’ng’ichi, Britaniya qiroli Charlz III ning nevarasi.